Emre ERGÜL
Kahve sevenleri zor günler bekliyor. Nedeni de iklim krizi… Amerikan CNN Televizyonu’nun manşetten verdiği habere göre, küresel iklim değişikliğinin neden olduğu sıcaklık artışı, kahve sektörü için büyük tehdit oluşturuyor.
Kahvenin çok titiz bir tarım emtia ürünü olduğuna dikkat çeken CNN, haberinde Latin Amerika ve Karayipler’de hizmet veren finans kurumu olan Inter-American Kalkınma Bankası’nın 2023 raporuna yer verdi: “Kahve mahsullerinin düzgün bir şekilde büyüyebilmesi için belirli sıcaklık, ışık ve nem seviyelerine ihtiyacı var.
Şu an bu kriterler, Latin Amerika’nın belirli yerlerinde, ‘kahve kuşağı’ adı verilen bölgelerde büyük ölçüde karşılanıyor. Ancak 2050 yılına gelindiğinde yükselen sıcaklıklar, kahve yetiştirmeye uygun alanları yüzde 50’ye kadar oranda azaltacak.”
Emtia uzmanlarına göre, iklim krizi yüzünden dünyada kahve tüketiminin yüzde 70’ini oluşturan Arabica kahvesi risk altında. İşte bu noktada CNN, manşet haberinde bir dünya devine dikkat çekti: Starbucks…
“Dünyadaki tüm kahvenin yaklaşık yüzde 3’ünü satın aldığını iddia eden Starbucks, ısınan bir gezegene daha iyi dayanacak şekilde özel olarak yetiştirilen yeni Arabica çeşitleri geliştiriyor” diyen CNN, şöyle devam etti: “Starbucks’taki ziraat mühendisleri, 10 yılı aşkın bir süredir farklı türde kahve ağaçları yetiştiriyor. Bunlar, kısa sürede yüksek miktarda meyve verecek ve kahve ağaçlarını çürüten ‘kahve yaprağı pası’ adlı hastalığa dayanıklı ağaçlar…”
‘Kahve yaprağı pası’nın sektöre verdiği zararı Hawaii’deki Lions Gate adlı büyük üretim çiftliğinin Başkanı Suzanne Shriner’den dinleyelim: “Buradaki yağmurlar daha aralıklı hale geldi ve geldiğinde daha şiddetli oluyor, bu da bitkiler için zorluk çıkartıyor. Buradaki çiftçiler, bölgede ciddi bir sorun haline gelen kahve yaprağı pasına bir çözüm bulmak için aralarında Starbucks’ın da bulunduğu sektörle ortaklık yapan kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan World Coffee Research ile çalışıyor.”
“Benzer üreme yenilikleri arıyoruz” diyen Shriner, Starbucks programını yakından izlediklerini işaret etti. İddiaya göre Starbucks’ın ziraat mühendisleri, laboratuvar ortamında şirketin tat ve lezzet standartlarını karşılayan 6 çeşit buldu ve Starbucks’ın altı yeni çeşidini anlatan bir katalog, şirketin Kosta Rika’daki bir eğitim ve araştırma merkezi olan Hacienda Alsacia kahve çiftliğinde çiftçilerin kullanımına sunuldu.
CNN’e konuşan Starbucks’ın Küresel Kahve, Sosyal Etki ve Sürdürülebilirlikten Sorumlu Başkan Yardımcısı Michelle Burns, “Normalde 3 veya 4 yılda hasat alınır. Ancak test ettiğimiz çeşitlerden bazıları, 2 yıllık bir döngüde hasadı görüyor” diyerek çalışmaların gayet verimli gittiğine dikkat çekiyor.
Arabica kahve için “acil çağrı” yapıldı
CNN’e konuşan Amerikalı gıda pazarlama profesörü Miguel Gomez, arabica kahvesiyle birlikte iklime daha dayanıklı çeşitler geliştirmeye “acil bir ihtiyaç” olduğunu söyledi: “Mevcut arabica bitkileri su stresine karşı dayanıklı değil. Alışılmadık derecede yüksek sıcaklıklara sahip olduğunuzda ortaya çıkan yaprak pası gibi hastalıklara karşı daha duyarlı olma eğilimindedirler. Kahve pasına dayanıklı bir ağaç çiftçiler için cazip bir seçenek olabilir.”
Starbucks 400 bin çiftçiden ürün alıyor
Dünya çapında yaklaşık 36 bin şubesi bulunan Starbucks büyük ölçüde çiftçilere bağımlı ve 30 ülkede yaklaşık 400 bin çiftçiden ürün satın alıyor. Onlar da dünyanın dört bir yanındaki diğer kahve çiftçileriyle birlikte küresel ısınmaya uyum sağlamakta zorlanıyor.
Maliyet artıyor, kaliteli çekirdek zor bulunuyor
Starbucks, en son yıllık raporunda, “yüksek kaliteli arabica kahve çekirdeklerinin maliyetindeki artışlara ve yüksek kaliteli arabica kahve çekirdeklerinin bulunabilirliğindeki azalmalara” dikkat çekti: “İklim değişikliği bu faktörlerin çoğunu daha da kötüleştirebilir.” Son 5 yılda yılda 3 milyon tohum dağıtan Starbucks’ın 2025 yılına kadar “paslanma”ya dayanıklı yaklaşık 70 milyon ağaç dağıtacak.